Xe nâng hàng là gì? Có các loại xe nâng nào? là các câu hỏi khá thường gặp hiện nay. Xe nâng được sử dụng khá phổ biến trong các nhà xưởng, bến bãi… giúp người dùng dễ dàng nâng, hạ và di chuyển các vật nặng một cách dễ dàng.
Khái niệm xe nâng hàng
Xe nâng hàng là một chiếc xe công nghiệp nhỏ, có càng nâng được điều khiển bằng thủy lực được gắn ở phía trước có thể được nâng lên và hạ xuống để nâng một khối lượng hàng hóa nhất định được gắn trên pallet. Xe nâng hàng phục vụ nhu cầu của các ngành công nghiệp khác nhau bao gồm nhà kho và các cơ sở lưu trữ hàng hóa lớn khác.
Xe nâng hàng có thể sử dụng nguồn cấp năng lượng bằng động cơ điện, động cơ đốt trong chạy bằng nhiên liệu xăng, dầu hoặc gas. Một số loại xe nâng cho phép người vận hành ngồi trong khi lái xe trong khi một số loại xe nâng khác yêu cầu người vận hành phải đứng để lái. Ngày nay xe nâng đang được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp vận chuyển vật liệu và hàng hóa.
Các loại xe nâng hàng hiện nay
Trên thị trường Việt Nam hiện nay có nhiều dòng sản phẩm xe nâng khác nhau và chúng được phân loại theo 2 cách sau đây:
1. Phân loại theo cách điểu khiển xe nâng
– Xe nâng đứng lái
– Xe nâng ngồi lái
– Xe nâng tay
2. Phân loại theo nhiên liệu sử dụng
– Xe nâng dầu
– Xe nâng điện
– Xe nâng gas, LPG
Cấu tạo của xe nâng
Xe nâng hàng có rất nhiều loại khác nhau như xe nâng đứng lái, xe nâng ngồi lái … tuy nhiên, cấu tạo của chúng gần giống nhau và đều chi làm 3 bộ phần chính đó là bộ phận nâng hạ, bộ phận di chuyển, bộ phận đối trọng và buồng lái.
1. Bộ phận nâng hạ
– Càng nâng hạ xe nâng hàng: Được làm bằng kim loại cứng hình chứ L và được ghép từ 2 thanh trở nên.
– Giá nâng xe nâng hạ: Có thiết kế hình chữ nhật và dùng để kết nối 2 bộ phận là càng nâng và khung nâng.
– Khung nâng: Bao gồm 2 hoặc 3 tầng khung thẳng đứng, được chế tạo bằng thép cường lực. Khung nâng liên kết với bàn nâng qua hệ thống pistong thủy lực và ròng rọc. Nhờ khung nâng mà hàng hóa có thể nâng lên một độ cao trung bình từ 3 đến 6m.
– Xi lanh nâng: Một xi lanh thủy lực bao gồm một ống rỗng đóng ở một đầu với một khớp nối piston bôi trơn linh hoạt ở 1 đầu khác. Không khí bị cuốn vào đáy của xy lanh cho phép khí thoát vào mà không làm rò rỉ chúng.
– Xi lanh nghiêng: Có tác dụng nghiêng khung nâng về phía trước 12 độ và về phía sau 6 độ.
2. Bộ phận di chuyển của xe nâng
– Động cơ: Là bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống điều hành của xe nâng. Xe nâng hàng thường sử dụng 2 loại động cơ chính là động cơ điện và động cơ đốt.
– Bánh lái: Gồm 2 bánh phía sau có nhiệm vụ điều chỉnh hướng di chuyển của xe và di chuyển qua lại. Bánh lái được gắn vào trục điều khiển.
– Bánh tải trọng: Nằm ở phía trước có vai trò như đối trọng với bánh sau, dạng như kiểu một đòn bẩy.
3. Bộ phân đối trọng
Đối trọng là trọng lượng gang được gắn vào phần sau của xe nâng. Mục đích của đối trọng là để cân bằng tải trọng đang cần được nâng hạ. Trên xe nâng điện, đối trọng được sử dụng chính bằng trọng lượng của hệ thống ắc quy axít chì.
4. Buồng lái
– Tay lái/ vô lăng: Được gắn vào một máy bơm không khí điện ở chân xe nâng. Khi tay cầm được nhấn, nó sẽ kích hoạt máy bơm không khí hút không khí bên ngoài qua một bộ lọc và ép nó vào một ống dẫn tới các xi lanh thủy lực.
– Ghế lái: Được thiết kế đơn bằng chất liệu da giúp người lái thoải mái nhất khi điều khiển.
Nguyên lý hoạt động của xe nâng
1. Cơ chế nâng hạ
Các piston thủy lực được gắn vào hai cấu trúc thẳng đứng chính được gọi là “cột nâng”. Bàn nâng được gắn với thân của xe nâng bằng một cặp ròng rọc chuỗi con lăn có điểm tựa tạo thành một bánh răng ở phía trên cùng của cột nâng.
Do đó, khi các piston thủy lực đẩy các cột nâng theo hướng lên trên, các bánh răng trên cột nâng được ép vào các xích lăn. Nó xảy ra bởi vì một bên của chuỗi được cố định vào khung bất động của xe nâng, và cách duy nhất mà cột buồm có thể di chuyển lên trên là khi bánh răng xoay theo chiều kim đồng hồ và kéo bàn nâng lên cao.
2. Cơ chế nghiêng càng
Có 2 cặp xi lanh nghiêng càng được gắn vào đế của cột nâng, với một xe nâng thông thường góc nghiêng càng về phía trước là 6o và về phía sau là 12o. Hệ thống nghiêng càng được điều khiển bằng 1 cần gạt được bố trí trong cabin xe giúp người lái xe thao tác dễ dàng trong quá trình sử dụng thiết bị.
Ứng dụng của xe nâng
Xe nâng hàng đã làm thay đổi hoàn toàn các ngành công nghiệp, hệ thống lưu kho và vận chuyển hàng hóa nguyên vật liệu. Chiếc xe nâng đầu tiên được phát minh vào đầu thế kỷ 20 và giờ đây đã trở thành một phần quan trọng trong thế giới công nghiệp hiện đại.
1. Các công trường xây dựng
Xe nâng công nghiệp phục vụ như là thiết bị rất hữu ích tại các công trường xây dựng, vì nó có thể được sử dụng để thực hiện nâng hạ và di chuyên vật liệu xây dựng khối lượng lớn trên một khoảng cách dài, trên địa hình gồ ghề. Nó kết hợp và cân bằng các chức năng của một công cụ nâng và một chiếc xe. Xe nâng hàng có thể dỡ hàng pallet gạch, vật liệu xây dựng và dầm thép từ xe tải giao hàng và vận chuyển chúng đến nơi làm việc. Hầu hết các hãng vận tải hiện nay đều mang xe nâng hàng gắn trên xe tải để họ dễ dàng tháo dỡ các sản phẩm xây dựng.
2 Trong các nhà kho
Xe nâng hàng thường được sử dụng nhất là trong kho. Xe nâng hàng chủ yếu được sử dụng để bốc xếp hàng hóa vật liệu từ xe tải và di chuyển hàng hóa ra vào các kho hàng. Có nhiều loại xe nâng hàng khác nhau bao gồm từ xe nâng vận hành cho người đi bộ đến xe nâng hàng hạng nặng.
Xe nâng hàng có kích thước khác nhau, từ loại công suất 1 tấn cho công việc liên quan đến vận tải trong nhà kho đến loại công suất 50 tấn cho việc vận chuyển container. Tải trọng của xe nâng được xác định bằng trọng lượng cao nhất nó có thể nâng lên tại vị trí tâm tải. người lái xe nâng có thể nâng lên và hạ thấp càng nâng, sử dụng các dịch chuyển bên hông để di chuyển tải và nghiêng cột để tải không trượt ra khỏi dĩa.
Xe nâng tay pallet được sử dụng để bốc dỡ và xếp hàng hóa được giao trên pallet như thùng carton và hàng đóng hộp.
3. Các khu vực tái chế
Xe nâng hàng cũng được sử dụng trong các hoạt động tái chế để dỡ hàng từ các xe tải hoặc thùng chứa tái chế và vận chuyển chúng đến các khoang phân loại. Xe nâng hàng tải trọng cao có thể tải và dỡ các xe tải thẳng, rơ moóc máy kéo, thang máy và toa xe lửa. Xe nâng chuyên dụng gắn càng kẹp có thể được sử dụng để vận chuyển vật liệu như lốp xe, các vật có thể trượt ra khỏi càng nâng.
4. Xe nâng trên bến tàu
Ngày nay, xe nâng hàng hạng nặng đang được sử dụng để vận chuyển các container cồng kềnh từ các xe tải giao hàng đến các khu vực lưu trữ và sau đó chuyển lên trên các con tàu. Nó được sử dụng để vận chuyển các lô hàng gỗ và thép, một khi chúng được tháo dỡ.
Xe nâng còn được sử dụng để xếp chồng và dỡ hàng tàu và xà lan trong các ngành quân sự khi nhu cầu nâng một cách nhanh chóng và hiệu quả để nạp vũ khí và vật tư.
5. Xe nâng ủi tuyết
Được sử dụng ở các nước lạnh, thường xuyên có tuyết, xe nâng cũng có thể phục vụ nhu cầu cày tuyết. Các doanh nghiệp có thể mua hoặc thuê một xe nâng công nghiệp sẽ giúp dọn tuyết trên các tuyến đường hoặc công trình và nhà ở. Đó là một lựa chọn hợp lý hơn so với việc thuê một thiết bị cày tuyết chi phí rất lớn. Nó có thể dễ dàng dọn dẹp được các khu vực bị bao phủ bởi tuyết trong bãi đậu xe và lối đi bộ ngoài trời.